विचारसंस्काराच्या पायथ्याशी आणि शिखराशी!!
वणवण भटकत चाललेले विचार... एकाच ताटातून ...एकाच काचेतून... एकाच आकडातून चालत आहे; का? माहित नाही. धिंगाणा सारा विचारांचा. घालमेल झालेल्या विचारात अडकलेले विचार... जगण्याच्या सावलीमध्ये विचार गोतावळ्याच्या शृंखला मध्ये सगळे विचार बंदिस्त झालेले आहे.
विचार हदयाला कमकुवत बनत जाते. काही न उमटलेले भाव हृदयाला अधिकच मनातून. शब्दातून लगबगीने कचरा सारखे साचलेली दुर्गंध पसरवीत. मेंदूला निष्क्रिय करीत सोडते. मायेने शब्द मनात येतात. विचार त्या मायेला भीती दाखविते. रागवतो,ओरडतो... अंधारलेल्या वाटेवर चालण्यासाठी सतत प्रवृत्त करीत असतो.
वात्सल्याचा भरात घेतलेले निर्णय आता विचार पातळीवर नको वाटते. अवतीभवती फक्त भेटीला नकारात्मक विचार. नकारविचार साठविलेल्या नकारआठवणी आणि भेटलेले नकार शब्द... कठोर भाव निर्मिती, न समजलेले क्षण, न उमजलेली वेळ... वळणावळणावर रस्त्यावर खोदलेले नकारात्मक हसू; तग धरून !
शब्दांनाही वाट दिसेनाशी होते
विचार वादळात सावली
आपलीच आपल्या विचारांना
स्वप्नाळू करीत
कधी विचार खुराडामध्ये बांधलेली माणसे पाहिली की वाटतं खरंच माणूस असा असतो. बदल मात्र सतत शब्दांचा. खरंच माणूस बदलला आहे ? का इतका माणुसकीची बदलत चाललेली मोकाट स्वार्थ विचारसरणी माणसाला विचारशून्य बनविते.
विचार मनाला कमकुवत बनवीत जाते. विचार मनाला कदाचित शक्तिशाली ही बनवीत असेल पण ते सर्व आपल्या विचार पातळीवर. आपण कोणते विचार करतो, यावर अवलंबून असावे कदाचित?
विचार सकारात्मक वा नकारात्मक असते. विचार म्हणजे अंतर्मनातल्या परिस्थितीचे वर्णनात्मक रूप!! पण खरंच विचार विश्वासावर अवलंबून असते. विचाराचे असे वर्गीकरण करता येते का? चांगले काय... वाईट काय... सत्य असत्य काय ? या सर्व गोष्टी एकाच कसोटीवर अवलंबून असते. असे वाटून जाते.
या प्रवासात विनाकारण आपण आपल्या विचारधारेला बंदिस्त करून ठेवतो. विचारा समोर आपले विचार नतमस्तक होतात. विचार वाटेवर चालताना कोण जिंकणार आहे माहित नसते. पण प्रत्येक विचारामागे काहीतरी कारणे असतात. विचार पावसाळ्यात भावनेवर आधारित असते विचार आपले!! विचार वादळ आपले असतात. पण ते विचार संस्कारावर अवलंबून असते.
विचार अनेक प्रकारची असतात. विचार श्रद्धेवर, विचार अंधश्रद्धेवर, विचार स्वार्थावर, विचार विश्वासावर... विचार अपशब्दांच्या साखळी सोबत विचार सत्याच्या वाटेवर चालणारे विचार. विचार पूर्णता आपल्या भावनेवर आणि संस्कारावर अवलंबून असतात. हे खरे. कारण विचारसंस्कार हे आपल्यातील संस्काराची भावना असते.
विचार चांगले की वाईट असे नसावे. बहुतेक विचारशृंखला ही आपली असली तरी त्यावर अनेक बाजू असतात. अवतीभवती असलेल्या व्यक्ती व त्यांचे विचार संस्कार शब्द यांचे पडसाद उमटत असतात. विचारावर आपले आयुष्य अवलंबून असते; आयुष्य रेखा असते विचार !
विचार संस्कारावर इतरांचेही विचार अवलंबून असते.हे असले तरी ते चांगले असावे. चांगला विचारसरणीतून असावे. चांगल्या प्रतिक्रियेचे असणारे फक्त विचार शब्द चांगले असावे. विचार उंबरठा आपल्या असला तरी तो उंबरठा इतरांवर सुद्धा परिणामकारक असतो.
विचार शब्दांतून
विचार अबोल भावनेतून
विचार अनियमित मानसिकतेत
विचार प्रक्रियेच्या जडण- घडणीतून
विचार शक्तिस्थान मनशांतीचे
समाधानाचे आत्मकेंद्रित
वास्तववादी ...
माणसांची.!!
विचार नवजात बाळासारखे असते. विचार खेळकर खोडकर मुलासारखे असते. विचार मस्तीखोर मुलांसारखे असते. दुःखद विचार दुःख झाल्यावर वेदना झाल्यावरच येईल असे नाही ते कधीही कोणत्याही परिस्थितीत कोणताही मनप्रवृत्ती मध्ये येऊन जातात.
विचार अंतर्मनातल्या भावनेवर अवलंबून असते. ते कधी सुजनशील नवनिर्मित प्रतिभावंत असते. कधी आत्मकेंद्रित असते. विचार अफाट शब्दांची सांगड घालणारी असते. तर कधी हळूच झोप उडविणारी प्रेमळ असते.
प्रत्येक विचार नाण्याच्या दोन बाजू असतात. प्रामाणिक आपोआपच मनोवृत्ती बदलत जाते आणि ताव मारतो. आपल्या पर्यायी प्रश्नासमोर. वाजत-गाजत तर कधी शांत अबोल होऊन मोघमपणे। !!
विचार जीवनात रंग भरते वास्तविकतेचे !!सरतेशेवटी आपल्या हातात शिल्लक राहते ते फक्त सत्य त्रिकालसत्य. त्याला कुणीही बाधित करू शकत नाही. मागे सोडू शकत नाही. भाषा वेगवेगळी असते.. मखमली नात्यांचे विचार...वेगळे गोधडीचे विचार! वेगळे पण एकाच विषयावरील विचार शब्द वेगवेगळ्या रूपात.
सुखातील विचार मधुर गोड तर दुखते विचार मेंदूला मुंग्या येईल इतक्या ढगाळ. कवेत घेऊन गेली तरी त्या क्षणी ते विचार थांबेल का? हा प्रश्न मागे शिल्लक राहतो.
अंतर्मनातल्या स्थितीवर शेवटी विचार शिखर गाठले जातात विसरणे अवघड असते. थांबविणे अवघड असते. ते विचार थांबविणे... अवघड असते. सगळे क्षण अशक्य असते. विचार भावना थांबविणे घनदाट रानासारखे; शब्दात मांडणी न करता येणारी.
सूर्याचा प्रकाश चिरंतन टिकणारे तसे काही विचार असतात. प्रामाणिक असते.. प्रेमळ असते ...थकलेल्या हरलेल्या मनाला बळ देत असते. साथ देत असते. एकमेकाच्या सोबतीला सतत सकारात्मक लय तयार करीत असते. हदय फुललेले असते. पाठीवर एक थाप सकारात्मक विचारांचे खूप काही देऊन जाते.त्या क्षणसावलीमध्ये कधी कधी अती चांगलेपणा हा गुण सुद्धा नकारात्मक भावनेकडे घेऊन जाते. इतरांच्या विचारांमध्ये माणसाला आळशी करीत असते.
घट्टा नाते आपल्या नकारात्मक विचाराबरोबर असते. एक भावना.. विचार दोन सकारात्मक-नकारात्मक...एक क्षण... एक प्रश्न.. विचार मात्र दोन जपणारी वा न जपणारी.
नकळत जुळली जातात
दोन ध्रुववर विचारधारा
ओढ मात्र नेहमी एकीची
घट्ट गुंफलेल्या विचार संस्कारांबरोबर
हसत-खेळत नवचैतन्य
नव सावली नवसुगंध देणारी
दोन्ही ध्रुवांवरील
अतूट विचारसरणी
आत्मकेंद्रित !!!
विचार आयुष्याच्या पत्त्यांचा खेळ चांगले आले तर जिंकणे. पण ते येणे आपल्या हातात नसते. कारण अवतीभवती नेहमी बदलत जाणारी मानसिकता असते. वरच्या पायरीवर असलेला खालच्या पाय ओढतो मग त्या वेळी विचार सतत आपले काम करीत राहते.
विचार वादळे मने हलवितात भयवह स्थितीत... आवाज वाढवून वा शांत - अबोल होऊन. कारण थांबू शकत नाही समोर असलेल्या प्रवृत्तीला. विचार निराशेला...अविश्वासू वृत्तीला... काळा रंगापेक्षाही काळवटलेल्या मनाला; सोडावी लागते संगत मग.. यशाच्या पायरीची!! नाखुशीने कारण आपली झेप त्या प्रवृत्ती ऐवढी नसते उंच अमाणुसकीची!
ठरवलेल्या गुंतलेल्या खोटा अहंकारापेक्षा आपला चांगुलपणा बरा...! प्रामाणिकपणा बरा कदाचित हाच विचार एक एक पावले यशापासून कितीतरी मागे करीत असते.
ऊन झेलण्याची संघर्ष करण्याची उपाशीपोटी राहण्याची मनस्थिती असते पण अहंकाराला प्रेमाने जिंकणे ....चांगुलपणाने जिंकणे ...हे अशक्य गोष्ट असते. कारण अहंकार विचार हा फक्त स्वविचारांच्या गणितातून विचारसरणीतून येत असतो. तिथे थांबले नाही तर एकेक करून सर्व चांगले विचार अनोळखी होत जातात. अतोनात यातना सहन करूनही हाती फक्त शिल्लक असते; अहंकाराने दिलेले अहंकारी फालतू विचारांनी दिलेले अखंड जखमाशब्द.
विचारांच्या हाती राहते फक्त अपयशाची माळ आणि अनेक विचार सावलीची माळ. थांबलेली अडचणी कुठून येतात माहित नसते पण अहंकार प्रवृत्ती विचार शेवटपर्यंत सोबत असते. उपाशीपोटी पाहिलेले सर्व स्वप्न अहंकार प्रवृत्ती विचार पायाखाली तुडवीत. असो, या विचार प्रवृत्तीला वेळीच ओळखून त्यात त्यांच्या विचार प्रवृत्त करता येईल का हे एकदा तरी न झाल्यास प्रारंभ करावा आपल्याला पुढे जाण्याचा मार्ग. नवीन विचारसरणीने गरुड झेप नवे सौंदर्य निर्माण करीत.
आत बाहेर अंतर्मनात वा अति आत स्वतःल बदलायचे आणि नंतर अहंकारी प्रवृत्तीला... बदलली तर .आपला चांगुलपणा, विचारसरणीने फक्त स्वतःसाठी अनादर न करता फक्त दुर्लक्ष करीत स्वतः राहायचे. आपले प्रेरणादायी विचार घेऊन आपल्या भविष्याच्या पुढील मुक्तमय स्वतंत्र जीवनासाठी!!
कारण कालचा क्षण आज नाही उद्याचा क्षण नंतरच्या दिवसासाठी नाही आणि आत्ताचा क्षण फक्त आतासाठी आहे. दुसऱ्या क्षणासाठी नाही. अखंड यश अपयशाच्या गणितात फक्त जिंकली जाता सकारात्मक विचार प्रवृत्ती न की अहंकारी.
स्वार्थी व्यवहारवादी कल्पनावादी कारण जिंकतो तोच आणि तीच विचारसरणी जो दयाळू, सहानुभूती, आत्मकेंद्री, प्रामाणिक, वास्तववादी असते.
जिंकण्यासाठी शर्यत लावावी लागत
नाही कुणाबरोबरही कारण तोच
जिंकत असतो
शर्यत असेल स्वतःसोबत
उघडली जाते दारे, त्यांचीच
जिद्दीने आणि चांगल्या माणुसकीच्या
त्या विजयाच्या पराभवाला मागे
सोडवीत हरवत...उंच झेप वेडावलेल्या
पायऱ्या तयार होतात परत
प्रामाणिकपणे चालण्यासाठी इतरांसाठी
कोणत्याही शर्यतीशिवाय
अहंकाराशिवाय आणि निष्पाप गोड
फळांच्या आशेने
विचारसंस्काराच्या ...
पायथ्याशी आणि शिखराशी
हसरा विचार भाव प्रवृत्तीने !!!
✍️🏻©️®️सविता तुकाराम लोटे
©️®️✍️Savita Tukaramji Lote
शीर्षक :- ** विचार
विचारसंस्काराच्या पायथ्याशी आणि शिखराशी!! **
अभिप्राय कमेंट बॉक्समध्ये नक्की कळवा आवडल्यास लाईक आणि शेअर करायला विसरू नका
Thank you
------------------------------
----
