तंत्रज्ञानाच्या या युगापर्यंत स्त्रीयत्त्वाचा प्रवास....

"तंत्रज्ञानाच्या या युगापर्यंत स्त्रीयत्त्वाचा प्रवास....!"

✍️©️®️सविता सूर्यकांता तुकाराम लोटे 

        महिलांचे वर्चस्व हे प्रत्येक क्षेत्रात दिसून येत असले तरी महिलांना त्यांचे अधिकार हे सहजासहजी मिळाले नाही. सतत हसत नात्यांची रांगोळी रंगीबिरंगी रंगाने सजवत राहिली.

       तिचा प्रवास निसर्ग नियमानुसार कधी झालाच नाही. तिचा प्रवास संघर्षाचा.... तिचा प्रवास आशा आकांक्षा धुळीत मिळविणारा..... तिचा प्रवास फक्त स्त्रीयत्वाच्या न फुललेल्या फुलांसारखा.....!!

(A woman is an idol of sacrifice.  A woman is just a giver.  To take is a term of insult, secondary honor and responsibility of duty.)

         स्त्री म्हणजे त्याग मूर्ती. स्त्री म्हणजे फक्त देणारी. घेणे म्हणजे अपमानाचे शब्द,दुय्यम सन्मान आणि कर्तव्याची जबाबदारी.

        आधी काळापासून स्त्रियांच्या वाटेला हेच आले आहे. आदिम काळापासून ते आधुनिक काळाचा विचार केल्यास स्त्रियांमध्ये खूपच परिवर्तन झालेले आहे. या परिवर्तनाचे खरे मूळ आहे, शिक्षण, लोकशाही ,आधुनिकता, नवीन तंत्रज्ञान, खुली मुक्त व्यवस्था, स्त्रियांची मानसिक समज आणि कर्तव्य जबाबदारी याची जाणीव.

स्त्रियांचा आजपर्यंत झालेला प्रवास हा पण थोडक्यात जाणून घेऊया

1. आदिमकाळ .primordial time :-

          आदिम समाज हा रानटी अवस्थेमध्ये होता. त्या काळात पुरुष स्त्रियांचे फक्तत शोषण करत होते. पुरुष स्त्री व मुलांचे संगोपन करत नसत. स्त्री कुठल्यातरी वस्तूंसारखे वापरले जात असे.

        त्यांचा जीवनावश्यक वस्तूंचा विचार केला जात नसे. त्यांना नेहमी दुय्यम दर्जाचे वागणूक दिले जात.  पण हा प्रवास अगदी सुरुवातीचा होता. 

        तरीसुद्धा स्त्रियांना दुय्यम दर्जा दिला जात होता. पुरुष शिकार करून आपली उपजीविका भागवीत असे.

      समाज बदलत गेला समाजाची प्रगती होत गेली. स्त्रियांनी याबद्दल त्या समाजात आपले योगदान योग्य पद्धतीने दिले. तरी पण स्त्रियांकडे बघण्याचा दृष्टिकोन बदलला नाही.

(1.primordial time :-

 Primitive society was in a barbaric state.  At that time men were just exploiting women.  Men did not take care of women and children.  A woman was used as a commodity.

       They were not considered as necessities of life.  They were always treated as second class.  But this journey was just the beginning.

 However, women were given secondary status.  Men earned their living by hunting.

 Society was changing, society was progressing.  Women have contributed to that society in a proper way.  However, the attitude towards women has not changed.)

2. प्राचीन काळ(Ancient Times):-

        प्राचीन भारतीय स्त्रियांचे कर्तृत्व भक्ती तत्त्वज्ञान कविता काव्य संस्कृत मध्ये दिसते. तसेच इतर शास्त्रामध्येही त्या पारंगत असताना दिसतात. 

       प्राचीन समाजाने स्त्रियांचे अस्तित्व मान्य केले. त्यांना मान दिला. सन्मान दिला. तरीपण खूप कमी स्त्रियांना ही संधी मिळाली.

         ज्यांना ही संधी मिळाली त्यांनी त्या संधीचे सोने केले आणि स्त्री ही स्वातंत्र्य व्यक्तिमत्व आहे हे दाखवून दिले.

        आज कर्तबगार स्त्रियांची यादी मोठी आहे.  स्त्रियांच्या संधींना आकाशीची ही सीमा नाही.  

          प्राचीन काळ स्त्रीला हवे असणारे सर्व स्वातंत्र्य मिळाले. प्राचीन काळापासून समाज व्यवस्थेचा मूलभूत आधार असलेली स्त्री समाज व्यवस्थेचा प्रमुख भाग होऊ शकली नाही.

         एका बाजूला स्त्रियांचे धर्माधिष्ठित गौरवीकरण व दुसऱ्या बाजूला समाजात प्रत्यक्ष दुय्यम स्थान मिळाले. त्यांचे शोषण झाले. हा विरोधाभास प्राचीन काळातील स्त्रियांच्या प्रवासात दिसतो.  

(2. Ancient Times:-

 The achievements of ancient Indian women appear in devotional philosophy poetry poetry Sanskrit.  Also, they are seen in other sciences as well.

 Ancient societies accepted the existence of women.  Respected them.  Honored.  However, very few women got this opportunity.

 Those who got this opportunity took advantage of it and showed that woman is a personification of freedom.

 Today the list of accomplished women is long.  The sky is not the limit for women's opportunities.

 In ancient times women got all the freedom they wanted.  Women, who were the mainstay of the social system since ancient times, could not be a prominent part of the social system.

 On one side, religious glorification of women and on the other side, they got a secondary position in the society.  They were exploited.  This contrast can be seen in the journey of women in ancient times.)

3. वैदिक काळ /Vedic Period :-

         भारतीय शिक्षण पद्धतीचा उगम हा वेद अध्ययनापासून झाला. वैदिक काळात स्त्रियांना शिक्षणाचा अधिकार होता. वैदिक काळ दोन भागांमध्ये विभागला गेला.

1. पूर्व वैदिक काळ 

2. उत्तर वैदिककाळ 

            वैदिक काळामध्ये स्त्रियांची परिस्थिती चांगली होती. स्त्रियांना शिक्षण, संपत्ती, विवाह, जोडीदार निवडण्याचा अधिकार इत्यादी होता. हातावर मोजण्याइतके अधिकाऱ्याचे स्वरूप मिळाले असले तरी उत्तर वैदिक काळापासून स्त्रियांवर बंधने लादली गेली.

       त्यांचे अधिकार काढून घेतले गेले. मनुस्मृतीने तर स्त्रियांवर कडक निर्बंध लादले. मनुस्मृतीने खऱ्या अर्थाने समाजव्यवस्था बदलवून टाकली.

       चातुर्यवर्ण व्यवस्था समाजामध्ये घट्ट रोवली गेली आणि यात खऱ्या अर्थाने पिसली गेली ती स्त्री.

        बौद्ध काळात तिचा विकास होत गेला. स्त्रियांना सुरक्षितता प्रधान केली गेली. वैदिक काळात ज्या स्त्रीला घराची स्वामिनी मानले जात असे.(It developed during the #Buddhist period.  Women's safety was prioritized.  In Vedic times the woman who was considered as the mistress of the house.)

        ऋग्वेदकाळात मुलींवर उपनयन संस्कार केले जात असे. रामायण महाभारत काळात उच्चवर्णीय स्त्रियांना शिक्षणाचा अधिकार होता. त्याचे अनेक उदाहरण इतिहासामध्ये आहे.

        वैदिक काळ स्त्रियांसाठी सुरक्षित होती. गुप्ता काळामध्ये स्त्रियांना युद्ध कला आणि क्षत्रिय कला शिकविला जात असे.

        स्त्रियांवर कडक निर्बंध असले तरी आदर्श जीवनाचे परिभाषा वैदिक काळात स्त्रियांच्या वाटेला आलेली आहे. स्त्रियांची प्रतिष्ठा भारतीय समाजामध्ये खऱ्या अर्थाने वैदिक काळात रोवली गेली आहे.  

( 3:- Vedic Period :-

 The Indian education system originated from the study of the Vedas.  In Vedic times, women had the right to education.  The Vedic period was divided into two parts.

 1. Pre-Vedic Period

 2. Northern Vedic Period

             The condition of women was better in Vedic times.  Women had the right to education, property, marriage, choice of spouse etc.  

         Even though they have received the form of officers to be counted on the hand, restrictions have been imposed on women since the post-Vedic period.

 Their rights were taken away.                           Manusmriti even imposed strict restrictions on women.  Manusmriti really changed the social order.

       The Chaturyavarna system was firmly planted in the society and the woman was truly crushed by it.

         It developed during the Buddhist period.  Women's safety was prioritized.  In Vedic times the woman who was considered as the mistress of the house.

          Upanayana rites were performed on girls during the Rigvedic period.  During Ramayana and Mahabharata upper caste women had the right to education.  There are many examples of this in history.

         Vedic times were safe for women.  During the Gupta period, women were taught martial arts and Kshatriya arts.

             Although there are strict restrictions on women, the definition of an ideal life has come to women in the Vedic period.  The dignity of women in Indian society is truly rooted in the Vedic period. )

4. मध्ययुगीन काळ /Medieval Period :-

      मध्ययुगन काळात स्त्रियांना मानाचे स्थाान होते. त्यांंना दुय्यम नागरिक म्हणून मान्यता मिळालेली होती. स्त्रियांच्या राहणीमानावरून त्यांच्या गरजा विचारात घेतल्या जात असे. व्यवसायानुसार त्यांच्याकडे पाहिले जात असे.              मध्ययुगीन काळाच्या चातुर्यवर्णव्यवस्था असली तरी स्त्रियांना त्यांचे अधिकार होते. स्त्रियांचे लैंगिक शोषण कमी प्रमाणात होते. तरी पण स्त्रियांवर अन्याय होतोच होता.

            मध्ययुगीन काळ हा प्रगतीच्या दिशेने वाटचाल करणारा काळ होता. स्त्रियांनी त्यांनी त्यांचे योगदान दिले. पण पुढील काळात त्यांच्यावर अटी लादल्या गेल्या. 

         स्त्रियांचे स्वातंत्र्य कमी होत गेले. मुस्लिम राजवटीमध्ये स्त्रियांचे जीवन नरकमय झाले होते. 

         स्त्री सुरक्षिततेच्या नावाखाली सतीप्रथा, बहुविवाहपद्धती, बालविवाह, दासी प्रथा, पडदा पद्धती ,हुंडा पद्धती, संपत्तीवर अधिकार नसणे, शिक्षणाचा अधिकार नसणे इत्यादी अनेक बंधनांमुळे स्त्रियांचे जीवन संघर्षाने भरलेले होते.

         या राजवटीमध्ये स्त्रियांना कवडीमोल मानसन्मान सुद्धा नव्हता. स्त्री एखाद्या गुलामासारखी बनलेली होती. स्त्रियांचे स्वातंत्र्य हिरावून गेले होते. स्त्री सुरक्षिततेच्या नावाखाली स्त्रियांवर अनेक बंधने लादली गेली.

         काही अपवादात्मक उदाहरणे सोडल्यास स्त्रियांची परिस्थिती आणि स्त्रियांकडे बघण्याचा दृष्टिकोन हा संपूर्णपणे लैंगिकतेकडे जाणार आहोत.

        स्त्रियांवर लादलेली ही गुलामगिरी भारतीय समाज व्यवस्थेत पुरुषप्रधान संस्कृती घट्ट रुजविण्यामध्ये काम खऱ्या अर्थाने या राजवटीत झाले. आजही भारतीय मानसिकतेमध्ये या प्रवृत्तीचा या संस्कृतीचा प्रभाव दिसून येतो.

   मध्ययुगीन काळात छत्रपती शिवाजी महाराजांनी स्त्रियांच्या स्वातंत्र्य न्याय समता बंधुता याकडे विशेष लक्ष दिले. स्त्रियांना कुटुंबात मान सन्मान मिळावा म्हणून आदर्श निर्माण केला.

        छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या व्यक्तिमत्वावर त्यांची आई जिजाऊ यांचा प्रभाव होता. म्हणून समाजामध्ये स्त्रियांना तोच मान सन्मान मिळावा असे त्यांचे मत होते आणि तो मान शिवाजी महाराजांनी मिळून दिला.

       स्त्री सक्षमीकरण्याचे पहिले पाऊल छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या राजवटीत रोवले गेले.

(4. Medieval Period:-

         During the medieval period, women had a place of honor.  He was recognized as a second class citizen.  The needs of women were considered based on their living conditions.  

        They were looked upon by profession.  Despite the tactful caste system of medieval times, women had their rights.  Sexual exploitation of women is less common.  However, injustice was happening to women.

       The medieval period was a time of progress.  Women also contributed.  But later conditions were imposed on them.

          The freedom of women was reduced.  Life of women became hell under Muslim rule.

 In the name of women's safety, Sati system, polygamy system, child marriage, slave system, pada system, dowry system, lack of right to property, lack of right to education, etc., made life of women full of struggle.

       In the name of women's safety, Sati system, polygamy system, child marriage, slave system, pada system, dowry system, lack of right to property, lack of right to education, etc., made life of women full of struggle.

        Women were not even respected in this regime.  The woman was made like a slave.  Freedom of women was taken away.  Many restrictions were imposed on women in the name of women's safety.

       Barring a few exceptional examples, the situation of women and the attitude towards women will be completely sexualised.

       This slavery imposed on women really worked during this regime to firmly entrench the patriarchal culture in the Indian social system.  Even today, the influence of this culture can be seen in the Indian mentality. 

          During the medieval period Chhatrapati Shivaji Maharaj paid special attention to women's freedom, justice, equality and brotherhood.            Created role models for women to get honor and respect in the family.

 Chhatrapati Shivaji Maharaj's personality was influenced by his mother Jijau.  

           Therefore, they were of the opinion that women should get the same respect in the society and that respect was given by Shivaji Maharaj.

         The first step of women empowerment was planted during the rule of Chhatrapati Shivaji Maharaj.)

5. इंग्रजी राजवट/English Rule :-

      भारतामध्ये इंग्रजी राजवटीची सुरुवात झाली तेव्हा खऱ्या अर्थाने स्त्रियांची जाणीव त्यांची परिस्थिती त्यांचे कष्टमय जीवन इत्यादी विषय प्रकर्षाने जाणवू लागले.

        इंग्रजांची उदारमतवादी धोरण स्त्री पुरुष समानता,शिक्षणाचा अधिकार, समाजजागृती, सामाजिक मुक्त विचारसरणी, भारतीय समाज व्यवस्थेला खुणावत होती.

       भारतामध्ये शिक्षणाचा उदय झालेला होता. त्यामुळे स्त्रियांनी अस्पृश्यांवर अन्याय अत्याचार प्रकर्षाने समाजाला दिसू लागला. त्यामुळे अनेक समाज सुधारकांनी त्याविरुद्ध लढा सुरू केला.              पारंपारिक विचारसरणीला विरोध करत सामाजिक चातुर्यवर्णव्यवस्थेविरुद्ध अनेक आंदोलने मोर्चा करून न्याय मिळवून दिला. 

     स्त्रियांना स्वातंत्र्य व्यक्तिमत्व आहे. त्यांना जगण्याचा अधिकार आहे. स्त्री म्हणजे चूल आणि मुल संकल्पना कमी होत होती.

(5. English Rule:-

        When the English rule started in India, the real sense of women, their condition, their hard life etc. started to be strongly felt.

        The liberal policy of the British was marked by equality between men and women, right to education, social awareness, free social thinking, Indian social system.

        Education was emerging in India.  Therefore, injustice and oppression of untouchables by women became visible to the society.  So many social reformers started fighting against it.  

          Opposing the traditional ideology, many movements were marched against the caste system and brought justice.

        Women have an independent personality.  They have the right to live.  The concept of woman as hearth and child was waning. )

6. स्वातंत्र्यपूर्व काळ:-

         19 व्या शतकामध्ये इंग्रजी राजवटीमुळे समाज प्रवृत्ती मध्ये अनेक बदल होत गेले. सामाजिक संरचना बदलत गेली. शिक्षणामुळे समाजात स्त्रियांकडे बघण्याचा दृष्टिकोन बदलत गेला.

         इंग्रजी राजवटीच्या मुक्त विचारसरणीमुळे खऱ्या अर्थाने स्त्रियांना त्यांच्या अधिकाराची जाणीव होत गेली. निसर्गाने पुरुषाप्रमाणे आपल्यालाही अधिकार दिले आहे. आपण निर्जीव वस्तू नाही व लैंगिक अत्याचार शोषण सामाजिक अनिष्ट रुढी प्रथा परंपरा सांभाळणारी वस्तू नाही तर निसर्गाने पुरुषांना जे स्वातंत्र्य दिले ते स्वातंत्र्य स्त्री म्हणून मलाही मिळाला हवे असे मत समाज मान्य होत होती.

         चूल मूल घर कुटुंब यासाठी उपयोगी असणारा शिक्षणापुरतेच मर्यादित न राहता इंग्रजी शिक्षणाचा फायदा सर्वांगीण विकासासाठी करण्यासाठी तत्कालीन समाजातील स्त्रियांनी शिक्षणाचा उपयोग केला.          त्यात पंडिता रमाबाई कानिटकर काशीबाई रानडे या स्त्रियांचा प्रामुख्याने उल्लेख केला जातो.

             महात्मा ज्योतिबा फुले यांनी कुठल्याही धर्माचा जातीचा पंथाच्या लिंगांच्या यामध्ये भेद न करता खुल्या स्त्री शिक्षणाचा पाया रोवला आणि सावित्रीबाई फुले यांना पहिली महिला शिक्षिका म्हणून स्त्री शिक्षणाचा वसा त्यांनी घेतला आणि संपूर्ण भारतभर यशस्वीपणे  राबविला. 

       शाहू फुले आंबेडकर या चळवळीमध्ये स्त्रियांनी योगदान दिले.

         लोकमान्य टिळक आणि महात्मा गांधी यांनी स्वातंत्र्याच्या चळवळीमध्ये स्त्रियांना प्रमुख योगदान दिले. त्यांना त्यांच्या लढा सहभागी करून घेतले. 

         आपला अस्मितेला आणि प्रतिभेला जागेल अशी कामगिरी करून स्वातंत्र्य लढत आपले योगदान दिले. इतिहासात त्यांचे योगदान कुठेतरी डावलले गेले आहे.

         स्वातंत्र्यलढ्यात खऱ्या अर्थाने स्त्रियांना समानतेचा अधिकार देण्यात आला. स्वातंत्रता बहाल करण्यात आली.त्यांना त्यांच्यातील प्रतिभेला वाव दिला. प्रेरणा दिली.

        सविनय कायदाभंग चळवळ सत्याग्रह आंदोलने मोर्चा इत्यादी मध्ये स्त्रियांना सहभागी करून घेतले.

        1857 च्या उठावापासून ते 1947 पर्यंत स्वातंत्र्य मिळणे पर्यंत स्त्रियांनी आपले योगदान दिले. हा कालखंड स्त्रियांच्या गौरवशाली कालखंड म्हणून उल्लेख केला जातो.

       विशेषता 1920 ते 1947 चा कालखंड इंग्रजांशी संघर्ष करीत असताना लाख मोलाची कामगिरी स्त्रियांनी केली.

(6.  Pre-Independence Period:-

               In the 19th century, many changes took place in the social trend due to the British rule.  The social structure changed.  Due to education, the attitude towards women in the society changed.

                  The free thinking of British rule made women realize their rights in real sense.  Nature has given us rights like men.  The society accepted the opinion that we are not a lifeless object and not an object that maintains sexual abuse, exploitation, social undesirable customs and traditions, but the freedom that nature gave to men, I should also get the freedom as a woman.

               The women of the society at that time used education to take advantage of English education for all-round development, not limited to education which is useful for the hearth, child, home, family.  Pandita Ramabai Kanitkar Kashibai Ranade women are mainly mentioned in it.

           Mahatma Jyotiba Phule laid the foundation of open women's education without discrimination of any religion, caste, creed, gender, and Savitribai Phule as the first female teacher, he took the credit of women's education and implemented it successfully all over India.

               Women contributed to Shahu Phule Ambedkar movement.

            Lokmanya Tilak and Mahatma Gandhi made major contributions to women in the freedom movement.  Involved them in their fight.

           He contributed to the freedom struggle by performing his identity and talent.  His contribution has been left somewhere in history.

           Women were truly given equal rights during the freedom struggle.  Freedom was granted and they were given scope to their talents.  inspired.

 Women participated in Civil Disobedience Movement, Satyagraha Movement, Morcha etc.

         From the uprising of 1857 to independence in 1947, women contributed.  This period is referred to as the glorious period of women.

        Attributes During the period from 1920 to 1947, during the struggle with the British, women made a million achievements.)

7. स्वातंत्र्योत्तर कालखंड:-

( Post-Independence Period:-)

        स्त्रियांच्या दुय्यमतेचा कालखंड हा खूप वर्षांपूर्वींचा नव्हता. जवळपास तीनशे - चारशे वर्षांपूर्वीचा असावा. अगदी कमी वर्षांमध्ये स्त्रीने प्रगतीचा विकास ग्राफ गाठला.

        स्वातंत्र्यपूर्व कालखंडातील त्यांनी दिलेला योगदानामुळे स्वातंत्र उत्तर कालखंड ही त्यांची जमेची बाजू ठरली. सामाजिक सुधारणा, सामाजिक व्यवस्था, प्रगतीच्या वाटा बदलत चाललेली सामाजिक मानसिकता आणि भारतीय राज्यघटना यामुळे हा प्रवास खूपच सोयीचा झाला.

        संघर्ष होता; पण स्वातंत्र्य ही होते. मुक्तपणे स्त्री शिक्षणाचा पाया घट्ट असल्यामुळे कधी संघर्ष तर कधी कुटुंब सांभाळून घर संसार सांभाळून 21व्या शतकातील स्त्रीचा प्रवास झालेला आहे.

           शिक्षण हे पहिले पाऊल! खुल्या मुक्त विचारसरणीच्या समाजातील होय. त्यांनी स्वतः पुरते कोणतेही क्षेत्र मर्यादित ठेवले नाही. इतर समाजातील स्त्रीवर्गापर्यंत हे वारे वाहून नेले.                  पंखांना बळ दिले. समर्पणाची भावना कर्तृत्व जबाबदारी या खांद्यावर घेत स्त्रियांनी तंत्रज्ञानापर्यंतचा प्रवास केला. राष्ट्रीय - आंतरराष्ट्रीय स्तरावर त्यांनी आपले योगदान दिले.

           स्त्रीने दडपणशाही हुकूमशाही पुरुषप्रधान मानसिकता यामध्ये सार्वजनिक स्तरावर आत्मविश्वासाने जीवनशैली जगण्याची सर्व मंत्र शिकली आणि अजूनही शिकत आहे.                सुरक्षिततेचा प्रश्न असतो, सर्वांनाच असतो. सर्व येणाऱ्या संघर्षावर मात करत स्त्रीने सर्व क्षेत्रात आपले योगदान दिले आहे. देत आहे.        

         स्वातंत्र्योत्तर काळ म्हणजे स्त्रियांच्या सुवर्ण अक्षराने लिहावा इतका चांगला इतिहास स्त्रियांसाठी आहे. या इतिहासाच्या जोरावरच आजची स्त्री खंबीरपणे उभी आहे.

 

(7. Post-Independence Period:-

 The era of women's subordination was not so long ago.  It should be around three hundred - four hundred years ago.  In very few years women have reached the development graph of progress.

 His contribution in the pre-independence period made the post-independence period his success.  Social reforms, social order, changing social mentality and the Indian constitution made this journey very convenient.

 There was conflict;  But it was freedom.  Due to the strong foundation of free education for women, the journey of a woman in the 21st century has been a journey of sometimes struggling and sometimes taking care of the family and home life.

 Education is the first step!  Yes in an open free thinking society.  He did not limit himself to any area.  This wind carried to the women class of other societies.  Wings strengthened.  

         Taking the spirit of dedication and responsibility of achievement, women traveled to technology.  He contributed at national and international level.

 A woman has learned and is still learning all the mantras of living a confident lifestyle in public in an oppressive authoritarian patriarchal mindset.  Security is a concern for everyone.  Overcoming all the coming struggles, women have contributed in all fields.  is giving

 The post-independence period is a good history for women to be written in the golden letters of women.  Today's woman stands firmly on the strength of this history.)

8. भारतीय संविधान /भारतीय राज्यघटना:- 

Constitution of India /Constitution of India

         भारतीय स्वातंत्र्यलढ्याची चळवळ जगाच्या इतिहासात मानवतेच्या मुक्तीचा लढा ठरलेला आहे. या चळवळीने फक्त एक गुलामगिरी नष्ट केली नाही तर सामाजिक गुलामगिरी सुद्धा संपुष्टात आणले परंपरेने गुलाम बंदिस्त झालेली भारतीय स्त्री सुद्धा डॉक्टर बाबासाहेब आंबेडकरांच्या मानव मुक्ती चळवळीमध्ये समाविष्ट होते.

          भारतातील विषमतेला भारतीय वर्णव्यवस्था जातीव्यवस्था विभिन्नस्तरावर होती. तसेच स्त्रीमुक्तीच्या प्रश्नालाही बाबासाहेबांनी तेवढेच महत्त्व दिलेले होते. स्वातंत्र्याच्या जाहीरनामा मध्ये डॉक्टर बाबासाहेब आंबेडकर म्हणतात," लग्नानंतर ही पत्नी पुरुषाची समान अधिकारी असलेली गृहिणी असली पाहिजे. ती नवऱ्याची गुलाम असता कामा नये मुलगा मुलगी असा भेदभाव करू नये. मुलींना शिक्षणाच्या स्वाभिमानाने व स्वातंत्र्य पद्धतीने जगण्यास शिकवावे स्त्रियांच्या प्रगतीवरून त्या समाजाच्या प्रगतीचे मोजमाप ठरत असते. यासाठी डॉक्टर बाबासाहेब आंबेडकर यांनी स्त्री शिक्षणाचा विचार मांडून स्त्री शिक्षणावर जोर दिला."

     स्त्रियांना समाजा समानतेचा दर्जा मिळावा त्यांची प्रतिष्ठा वाढावी म्हणून 21 सप्टेंबर 1951 रोजी लोकसभेत हिंदू कोड बिल मांडले ते लोकसभेत मान्य न झाल्यामुळे त्यांनी केंद्रीय कायदेमंत्री पदाचा राजीनामा दिला.

       त्यांचे स्पष्ट मत होते की, ही स्वातंत्र्य व्यक्ती आहे. जेव्हा भारतीय राज्यघटना तयार होत होती तेव्हा बाबासाहेबांनी टप्प्याटप्प्याने काही मते मंजूर करून घेतले आणि हेच कायदे आज स्त्रियांच्या प्रगतीचे स्तंभ आहे. आज भारतातील स्त्री वर्ग आनंदी सुखी प्रगतिशील आहे ते केवळ बाबासाहेबांच्या संविधानातील तरतुदीमुळे.                    भारतीय राज्यघटनेमुळे भारतीय राज्यघटनेत दिलेल्या तिच्या अधिकाऱ्यांमुळे ज्या स्त्रीला चूल  मुल आणि घरातील उंबरठा या संकल्पनेमध्ये गुंतवून ठेवले होते. ती स्त्री आज जगाच्या कानाकोपऱ्यात पोहोचलेली आहे.                   जागतिक आंतरराष्ट्रीय स्तरावर स्त्री यशस्वीतेचा झेंडा रोवलेला आहे. स्त्री पुरुष समानतेचे बाबासाहेबांचे स्वप्न सत्यात उतरत आहे. भारतात आणि जगातील प्रत्येक क्षेत्रात ती दिसत आहे.

         आधुनिक काळात स्त्रियांची वाटचाल आशादायक आहे बाबासाहेबांनी स्त्रियांसाठी केलेल्या अथक प्रयत्नांचे हे गोड फळ आहे. भारताच्या इतिहासामध्ये डॉक्टर बाबासाहेब आंबेडकरांनी स्त्रियांसाठी जे योगदान दिले ते महान व श्रेष्ठ आहे.

       कधी कधी प्रश्न पडतो, भारतीय राज्यघटना इतकी परिपक्व असताना सुद्धा स्त्रियांवर अन्याय होतोच. स्त्री सुरक्षिततेचा प्रश्न येतोच. हुंडाबळी ऍसिड हल्ला अत्याचार शोषण बलात्कार इत्यादी स्त्रियांवर होतच आहे, पण असे का? 

        एक स्त्री म्हणून सुरक्षितेचा अधिकार हा तिचा प्रथम अधिकार आहे. ती आज त्या क्षेत्रात पोहोचलेली आहे. तिथे नवनवीन तंत्रज्ञानाचा नवनवीन टेक्नॉलॉजीचा नवनवीन विचारसरणीचा नवनवीन समाज संस्कृतीचा भाग होत आहे.

            फक्त काही मूठभर बुरसटलेल्या मानसिकतेमुळे स्त्रियांचे स्वातंत्र्य तिचे अधिकार समानतेचे सर्व हक्क बंदिस्त संकुचित करत आहे. ही मानसिकता बदलायला हवी. समाजातील ही मानसिकता फक्त ती व्यक्ती स्वतःमध्ये परिवर्तन करून बदलू शकतो.

        म्हणून स्त्री ही एक स्वातंत्र्य व्यक्ती आहे. तिला माझ्यासारखेच सर्वाधिकार आहे. हे मान्य करावे लागेल त्या बुरसटलेल्या मानसिकतेला.            "भारतीय संविधान स्त्रीला सुरक्षितता प्रधान करते हेच मूल्यवान देणगी स्त्रियांना बाबासाहेबांनी बहाल केलेली आहे."

        तंत्रज्ञानाच्या या युगापर्यंत स्त्रीयत्त्वाचा प्रवास हा लेख लिहायला घेतला, तेव्हा वाटले तंत्रज्ञानाच्या या युगापर्यंत स्त्रीचा प्रवास हा फक्त तिने केलेल्या संघर्षाचा इतिहास नव्हता. या संघर्षामध्ये अनेक पुरुषांनी वेळोवेळी सामाजिक सुधारणा करून स्त्रियांचा आजपर्यंतचा प्रवास आहे.

        यामध्ये डॉक्टर बाबासाहेब आंबेडकर त्यांचे योगदान मोठे आहे. कारण बाबासाहेबांनी राज्यघटनेने स्त्रियांना लिखित अधिकार दिले नसते तर आज स्त्री तंत्रज्ञानाच्या या युगापर्यंतचा प्रवास करू शकली नसती हे सत्य आहे.                         स्त्रियांच्या प्रगतीचा इतिहास ज्यावेळी सुवर्ण अक्षराने लिहिले जाईल तेव्हा बाबासाहेबांचे योगदान हे स्त्रियांसाठी दैवत्वाचे असेल.

(8.Constitution of India /Constitution of India:-

          The Indian freedom struggle movement has become a struggle for the liberation of humanity in the history of the world.  This movement not only abolished one form of slavery but also ended social slavery Indian women who were traditionally enslaved were also included in Dr. Babasaheb Ambedkar's human liberation movement.

       Inequality in India Indian caste system was at different levels.  Babasaheb also gave equal importance to the issue of women's liberation.  Dr. Babasaheb Ambedkar says in the Declaration of Independence, "After marriage, a wife should be a housewife with equal authority to a man. She should not be a slave of her husband and should not discriminate between boys and girls. Girls should be taught to live with self-respect and freedom. The progress of women is measured by the progress of that society."  For this, Dr. Babasaheb Ambedkar put forward the idea of ​​women's education and emphasized on women's education.

 The Hindu Code was passed in the Lok Sabha on 21 September 1951 to give equal status to women in the society and to increase their dignity.

He clearly believed that this is a freedom person.  When the Constitution of India was being drafted, Babasaheb passed some laws in stages and these laws are the pillars of women's progress today.  Today, women in India are happy and progressive only because of the provisions of Babasaheb's constitution.  The Indian Constitution enshrined the woman in the concept of hearth, child and threshold of the home due to her authorities given in the Indian Constitution.  That woman has reached every corner of the world today.  The flag of women's success has been planted at the global international level.  Babasaheb's dream of equality between men and women is coming true.  It is seen in India and every region of the world.

 The progress of women in modern times is hopeful, this is the sweet fruit of Babasaheb's tireless efforts for women.  Dr. Babasaheb Ambedkar's contribution for women is great and great in the history of India.

 Sometimes the question arises, is the Indian Constitution so mature?

         Right to safety as a woman is her first right.  She has reached that area today.  There, new technology, new technology, new thinking, new society is becoming a part of culture.

 Only a handful of rotten minds are curtailing women's freedom by barring all their rights to equality.  This mentality should be changed.  This mentality in the society can be changed only by the person changing himself.

         So a woman is a free person.  She has the same rights as me.  It has to be accepted by that rusty mentality.  "Indian constitution gives priority to the safety of women which is a valuable gift given by Babasaheb to women."

         When I decided to write this article, the journey of woman to this age of technology, I felt that the journey of a woman to this age of technology was not just a history of her struggles.  In this struggle many men have made social reforms from time to time and the journey of women has been till date.

         Dr. Babasaheb Ambedkar has contributed a lot in this.  Because if Babasaheb had not given written rights to women in the constitution, it is true that women today would not have been able to travel to this age of technology.  When the history of women's progress will be written in golden letters, Babasaheb's contribution will be divine for women.

9. आधुनिक स्त्री/ Modern Woman:-

       आधुनिक स्त्रीचा विकासाचा आराखडा तयार करताना प्राचीन स्त्रीचा विचार करणे गरजेचे आहे. महिला सक्षमीकरण संकल्पनेचा उगम मानव जातीच्या इतिहासातील स्त्री जातीवरील अन्यायातून झालेला आहे.

         स्त्रियांचे झालेले शोषण यातून स्त्री सक्षमीकरणाचा पाया रचला गेलेला आहे. स्त्रीमुक्ती कडे वाटचाल करावी या भूमिकेतून अनेक स्त्रीवादी चळवळी उदयास आला. या परिवर्तनाच्या प्रवासात म. कर्वे, कर्मवीर भाऊराव पाटील ,लो. टिळक, गोपाळ गणेश आगरकर, महात्मा फुले, सावित्रीबाई फुले, छत्रपती शाहू महाराज, रमाबाई, अहिल्यादेवी होळकर ,जिजाऊ माता, असे अनेक नावे घेता येईल.

         त्यांनी त्यांची चळवळ यशस्वीपणे पुढे नेले. आधुनिक स्त्री आज सर्वांगीण विकास करीत आहे. ही या चळवळीच्या यशोगाथेमुळे!!!          आधुनिक स्त्री समाजकारण ,राजकारण, प्रशासन ,अर्थकारण या वेगवेगळ्या क्षेत्रात फक्त पुरुषाचे कर्तव्य बजावीत नाही तर भारतीय इतिहास बदलावीत आहे.

           आधुनिक स्त्री नवनवीन क्षेत्रात प्रगती करीत आहे. तंत्रज्ञानाच्या या युगात तिची स्वतःची ओळख निर्माण केलेली आहे. प्राचीन काळातील हिरमुसलेली बंदिस्त स्त्री आता ताट मानेने समाजात स्वतःचे स्थान निर्माण करीत आहे.

          जगाच्या कानाकोपऱ्यात बदलते वारे स्वतःकडे घेत आहे. सक्षमीकरणाचा एक मोठा टप्पा तिने गाठलेला आहे. नवनवीन शोध शिक्षणाची संधी समानतेचा अधिकार यामुळे आधुनिक स्त्री जीवनशैली मॉडन झालेली आहे.           आधुनिक समाज स्त्रियांवर आता रूढी प्रथा परंपरा अंधश्रद्धा अहंकार अनिष्ट जातीपातीच्या पद्धती कंपल्सरी करीत नाही. समाज व्यवस्थेने ही नवविचाराची खास धरलेली आहे.

           सार्वजनिक क्षेत्रात मुक्तपणे स्त्री वावरत आहे. स्त्री कायदा शिक्षण क्रीडा आरोग्य पत्रकारिता साहित्य प्रशासन राजकारण तंत्रज्ञान संशोधन विभाग सुरक्षा विभाग आर्मी यूपीएससी एमपीएससी सारख्या स्पर्धा परीक्षेत आपले नाव उंच करीत आहे.

          आधुनिक स्त्री आई पत्नी ताई मुलगी या नात्यांच्या जबाबदाऱ्या सांभाळून काम करत आहे. इतिहासाच्या रंगमंचावर उमटणारा कर्तृत्व स्त्रियांना आधुनिक समाज रचना मोठा मान सन्मानाने कौतुक करीत आहे. संस्कृतीचा वारसा घेऊन आधुनिक स्त्री समाजाचा दृष्टिकोन बदलविता आहे. आधुनिक स्त्री यशस्वीतेचा या पायऱ्यांवर एकेक पायरी चढत आहे.

         तंत्रज्ञानाच्या युगात  नवज्ञानाला स्पर्श करून आपली प्रगती करीत आहे. गरुड झेप घेत आहे. शहरी आणि ग्रामीण भागातील स्त्री स्वतःचे अस्तित्व निर्माण करीत आहे. प्रत्येक स्त्री आपापल्या परीने या समाजाच्या विकासासाठी प्रयत्न करीत आहे. कारण त्यांना माहित आहे त्यांचा इतिहास, गुलामगिरीचा!!             आज या मुक्त वाऱ्यांमध्ये गुलामगिरीचे ते वारे वाहतात ना आपल्याकडे आले तर त्यांना कसे दडपणाखाली ठेवायचे हेही कला आता आधुनिक स्त्रीने स्वतःमध्ये शिकलेली आहे. आधुनिक स्त्री मशाल आहे पेटती. आधुनिक स्त्री तो सूर्य आहे तो कधीही माळवत नाही.       सामाजिक प्रवृत्तीच्या रंगांच्या दुनियेत आधुनिक स्त्री तो रंग आहे.

         ती माऊली आहे. ती ताई आहे. ती बहिण आहे. ती पत्नी आहे. ती आजच्या प्रगतीची ढाल आहे. आधुनिक स्त्री प्रत्येक घराघरात आहे. आधुनिक स्त्री आजी आहे आई आहे आणि ती स्वतःही आहे.

9. Modern Woman:-

 It is necessary to consider the ancient woman while preparing the development plan of the modern woman.  The concept of women empowerment originates from the injustice done to women in the history of mankind.

 The foundation of women empowerment has been created from the exploitation of women.  Many feminist movements emerged from the position that we should move towards women's liberation.  In the journey of this transformation, M.  Karve, Karmveer Bhaurao Patil, Lo.  Tilak, Gopal Ganesh Agarkar, Mahatma Phule, Savitribai Phule, Chhatrapati Shahu Maharaj, Ramabai, Ahilya Devi Holkar, Jijau Mata are many names.

 He carried his movement forward successfully.  Modern woman today is developing holistically.  This is because of the success story of this movement!!!  Modern women are not only performing the duties of men in different fields of social work, politics, administration, economy, but are changing Indian history.

The modern woman is advancing in new fields.  It has created its own identity in this age of technology.  The cloistered woman of ancient times is now making her own place in the society with a straight neck.

 Taking on the winds of change in every corner of the world.  She has reached a major milestone of empowerment.  Innovations, education opportunities, equal rights have revolutionized the lifestyle of modern women.  Modern society no longer imposes traditional customs, traditions, superstitions, egos, undesirable caste practices on women.  The social system has a special hold on innovation.

 Women are moving freely in the public sphere.  Women Law Education Sports Health Journalism Literature Administration Politics Technology Research Department Security Department Army UPSC is raising its name in competitive exams like MPSC.

A modern woman is working with the responsibilities of mother, wife and daughter relationships.  The achievements of women on the stage of history are appreciated by the modern society.  By inheriting the culture, the attitude of modern women is changing.  The modern woman is climbing each step on this ladder of success.

 In the age of technology, we are making progress by touching innovation.  The eagle is soaring.  Women in urban and rural areas are creating their own existence.  Every woman is trying her best for the development of this society.  Because they know their history, of slavery!!  Today, in these free winds, the winds of slavery blow, but if they come to us, the modern woman has learned the art of keeping them under pressure.  The modern woman is a torch burning.  The modern woman is the sun that never sets.  The modern woman is that color in a world of social trend colors.

        She is Mauli.  She is Tai.  She is a sister.  She is the wife.  It is the shield of today's progress.  Modern woman is in every household.  The modern woman is a grandmother, a mother, and she is herself.

 10. तंत्रज्ञान युगातील स्त्री:-

         गेल्या दोन दशकांचा प्रवास महिलांचा पाहिला तर मात्र तंत्रज्ञान आणि महिला या विषयावर मोठ्या प्रमाणात विचार केला गेला आहे. भारतामध्ये गेल्या दोन दशकांमध्ये विज्ञानाच्या विविध शाखा निर्माण झाला आहे.               इंग्रजी भाषेच्या शिक्षण प्रणालीमुळे आणि वाढते इंग्रजीचा वापर रोजगारांची संधी जागतिक आणि आंतरराष्ट्रीय पातळीवर तंत्रज्ञानाच्या ज्ञानावर आधारित असल्यामुळे आज कुटुंबाचा कल  नवनवीन पद्धतीने शिक्षण देण्यास मुलांना मुलींना सुरुवात केली. आजच्या विज्ञान युगात जवळपास सर्व क्षेत्रात महिला आघाडीवर आहेत.

         पुरुषाच्या मागे राहून केलेली प्रगती, पुरुषाच्या खांद्याला खांदा लावून केलेली प्रगती आणि आता पुरुषांसोबत राहून त्यांच्यातली एक होऊन केलेली प्रगती, यामागे तंत्रज्ञानाचा खूप मोठा हात आहे.

             भारतात स्वातंत्र्यानंतर विचार केल्यास तंत्रज्ञानाच्या विकासामुळे महिला संशोधनाच्या क्षेत्रात आघाडीवर आहे. रोज एक नवीन तंत्रज्ञान विकसित होत आहे. संशोधन होत आहे. महिला जास्तीत जास्त यामध्ये सहभागी होतात. काही गोष्टी गांभीर्याने घ्याव्याच लागतात.

            प्रगती जितकी होते तितके संघर्ष ही असतात. महिला सामाजिक आर्थिक राजकीय सांस्कृतिक शैक्षणिक तांत्रिक इत्यादी सर्वच मध्ये आपल्या सहभाग नोंदविता आहेत. त्यांना संघर्ष करावाच लागतो आहे.

          लैंगिक अत्याचाराच्या बातम्या सतत येत असतात. आता स्त्रिया स्वयंभू झालेल्या आहे. स्वकर्तृत्ववान झालेल्या आहे.

         विज्ञानामुळे तंत्रज्ञानामुळे इंटरनेटच्या माध्यमांमुळे जग जवळ आलेले आहे.  स्त्रीने उंच भरारी घेतलेली आहे. त्या आता कुठेच कमी पडत नाही. तरीही तिला संघर्षाला समोर जावेच लागते .तंत्रज्ञान युगात स्त्री सगळीकडे दिसत असली तरी एक स्त्री म्हणून तिला किती स्वीकारले जाते याकडेही लक्ष द्यावे लागेलच.             कारण परिस्थिती खूप कठीण आहे. महिलांना हवे तितके अजूनही या क्षेत्रात सांभाळून घेतले जात नाही. महिला बुद्धिमत्तेच्या जोरावर आणि अथक परिश्रमाच्या जोरावर उच्च पदावर जातात. तरीपण त्यांना त्यांच्या जबाबदारी कर्तव्य अधिकार यापासून वंचित ठेवले जाते.

(If we look at the journey of women in the last two decades, the issue of technology and women has been largely considered.  Various branches of science have emerged in India in the last two decades.  Due to the English language education system and the increasing use of English, employment opportunities are globally and internationally based on knowledge of technology, today families tend to start educating boys and girls in innovative ways.  In today's scientific age, women are at the forefront of almost all fields.

 Technology has a huge hand behind the progress of being behind men, the progress of standing shoulder to shoulder with men and now the progress of being with men and becoming one with them.

 Considering the post-independence India, women are at the fore in the field of research due to the development of technology.  A new technology is being developed every day.  Research is being done.  Women mostly participate in it.  Some things have to be taken seriously.

 As much as there is progress, the struggle is…)

          संशोधन क्षेत्रापासून त्यांना वंचित ठेवले जाते पण एक गोष्ट विसरायला नको संशोधन हे स्त्रीने केले या पुरुषाने संशोधन हे यशस्वी होणे महत्त्वाचे! कारण विज्ञान तंत्रज्ञान  हे विचारत नाही की तुम्ही स्त्री आहे की पुरुष आहे. हा शोध पुरुषांनी लावला की स्त्रियांनी लावला. तो शोध यशस्वी होणे महत्त्वाचा असतो.

 त्या संशोधनामुळे सर्वांगीण विकास होणे महत्त्वाचा असतो. विकसित दृष्टिकोन असणे महत्त्वाचा असतो.

           तंत्रज्ञानाच्या या युगामध्ये गुणवत्तेत वाढ झाली आहे. मुलींना मुलांसारखाच दर्जा आता प्रत्येक घरात दिला जातो. "काही अपवाद अजूनही आहे." अजून त्यांच्यापर्यंत संविधान पोहोचलेलेच नसावे म्हणून तर गर्भात मुलींना मारले जाते. 

         स्त्रीवर कौटुंबिक हिंसाचार केला जातो. मुलींचे शोषण केल्या जाते. मानव तस्करी केली जाते आणि मुलींना तिच्या हक्कांपासून दूर ठेवले जाते. पण हे काहीच अपवादात्मक व्यक्तिमत्व आहे.

           कारण चारही बाजूने समानतेचे वारे वाहत आहे. स्त्री पुरुष समानता आता प्रत्येक क्षेत्रात आहे आणि ही जागृती फक्त विज्ञानामुळे तंत्रज्ञानामुळे समाजमान्य झालेली आहे.

          प्राचीन काळापासून जे काहीच थोडेफार स्वातंत्र्य महिलांना मिळाली त्याचे सोने महिलांनी केले. स्वातंत्र्य उत्तर काळानंतर मिळालेल्या अधिकाराचा वापर त्यांनी आपल्या देशाच्या विकासात हातभार लावून केला. हे जरी काही लोक मान्य करत नसले तरी विकासाचा आराखड्यात हे मान्य होतेच.

             तंत्रज्ञानाचा वेध घेत स्त्रियांनी प्रगती केली. बदलत्या वाऱ्यांबरोबर बदलत विज्ञानाची कास धरले. तंत्रज्ञानाच्या जोडीला गुणवत्तेची जोड दिली.

          स्त्रियांनी सर्व क्षेत्रात आपले योगदान दिले. शेतीविषयक ज्ञान घेऊन प्रायोगिक तत्वावर शेती सुद्धा त्यांनी केला. शेतकऱ्यांच्या होणाऱ्या आत्महत्या, नापिकी शिक्षणाची जोड नसलेल्या स्त्रियांनी सुद्धा स्वबळावर नवीन कृषी तंत्रज्ञानाचा वापर करून आणि पारंपारिक शेतीचा सरमिसळ करून शेती फुलविली.

        शेती फुलविता फुलविता त्यांनी त्यांचा विकास केला. ऑफिसमध्ये जाणारी स्त्री सकाळी पाच ते रात्री 11 चा प्रवासा रोजचा!

          स्त्री घरातून बाहेर पडली आणि प्रत्येक क्षेत्रात आपले अस्तित्व निर्माण केले.

       कधी स्त्री शिक्षिका, कधी डॉक्टर, कधी इंजिनियर, कधी संशोधक, कधी लेखिका, कधी पत्रकार,कधी डॉक्टर, कधी नर्स, कधी अंगणवाडी सेविका, कधी अंगणवाडी मदतनीस, कधी आशा, कधी बचत गट चालविणारा गट, कधी मजूर, कधी कचरा गोळा करणारी, तर कधी चार चाकी ओढत भाजीपाला विकणारी, तर कधी चहाच्या कॅन्टीन वर तर कधी भोजनालय चालवणारी, कधी रेस्टॉरंट हॉटेल चालविणारी, कधी पावभाजींच्या गाडीवर ,कधी सुरक्षा विभागात तर कधी बँकेत,                     कधी...... कधी ......तर कधी........ हा गणिताचा पाढा कधीही न संपणारा. कारण स्त्रीने त्या प्रत्येक क्षेत्रात आपले योगदान दिले आहे. तिथे ती स्वकर्तृत्वाने पोहोचलेली आहे.                  कधी संसाराचा गाडा पुढे चालविण्यासाठी तर कधी स्वप्नाच्या वाटेवरून चालण्यासाठी पंख तिने प्रत्येक वेळेस स्वतःला लावून घेतले आहे. कधी स्वखुशीने तर कधी परिस्थिती समोर हतबल होऊन पण स्त्री कधीही हरली नाही.

            ती प्रत्येक क्षेत्रात आपले योगदान देतच आहे. मग ती अशिक्षित स्त्री असो वा शिक्षित स्त्री असो तिच्या वाटेला आलेले सकाळी पाच ते संध्याकाळी 11 चा प्रवास हा कधी न संपणारा. तरी ती हसतमुखाने या तंत्रज्ञानाच्या युगात स्वतःचे स्थान मजबूत करीत आहे. 

( Sometimes a woman teacher, sometimes a doctor, sometimes an engineer, sometimes a researcher, sometimes a writer, sometimes a journalist, sometimes a doctor, sometimes a nurse, sometimes an Anganwadi worker, sometimes an Anganwadi helper, sometimes Asha, sometimes a group running a self-help group, sometimes a laborer, sometimes a garbage collector,  Sometimes selling vegetables on a four-wheeler, sometimes on a tea canteen, sometimes running a restaurant, sometimes running a restaurant, sometimes on a vegetable truck, sometimes in the security department, sometimes in a bank, sometimes...  ........ This is a never-ending lesson in mathematics.  Because women have contributed in each of those fields.  She has reached there on her own.  Sometimes to drive the chariot of the world forward and sometimes to walk on the path of dreams, she has applied herself every time.  Sometimes willingly and sometimes desperate in front of the situation, but the woman never lost.

 She continues to contribute in every field.  Whether she is an uneducated woman or an educated woman, her journey from 5 am to 11 pm is never-ending.  However, she uses this technique with a smile...)

       त्यांना प्रोत्साहन द्या! स्त्रीने स्त्रीला प्रोत्साहन दिले तर त्या प्रोत्साहनाला बळ मिळेल. 

          एकदा कर्तव्याची माळ पूर्ण करताना इतिहासाच्या मंचावर स्त्रीचा इतिहास सर्वश्रेष्ठ असेल आणि हे सर्व प्राचीन स्त्रियांपासून चालू झालेला प्रवास आजच्या आधुनिक स्त्रीपर्यंत तंत्रज्ञानाचा वापर करणाऱ्या गौरवशाली आहे.

       खरं सांगायचं तर, लिहिताना खूप मुद्दे राहून गेले. जितके लिहिता आले तितके लिहिले असेच म्हणावे लागेल. कारण स्त्री ही कोणत्याही शब्दात संपूर्णपणे मांडता येत नाही. तिचं संघर्ष कोणत्या शब्दात मांडता येत नाही.

          कोणत्याही काव्यात मांडता येत नाही तरी अशी एक व्यक्ती आहे ती कधीही पुरुषप्रधान संस्कृतीला समजू शकत नाही. ती फक्त त्याच व्यक्तींना समजते ते स्वतः समानतेच्या वाऱ्यांसोबत चालण्याची हिंमत करतात.

          स्त्रीची आजपर्यंतचा प्रवास हा एकट्या स्त्रीच्या खांद्यावरून झालेला नाही यामागे अनेक समाज सुधारकांचा हात आहे. या हाताची कधीही मोजणी केली गेली नसली तरी स्त्री ही त्या प्रत्येक हातासाठी ऋणी आहे.(Thanks you💕) त्यांच्या ऋणानमुळे आज ती आकाशात झेप घेत आहे.

          प्राचीन काळापासूनच्या स्त्रियात्वाचा तंत्रज्ञान युगापर्यंतचा प्रवास आश्चर्यकारक प्रगतीचा आहे. प्रत्येक स्त्रीला आरशासारखा स्वच्छ आणि पारदर्शक ही प्रगती मान्य आहे. तंत्रज्ञानाचा विकसित समाजाचा ती भाग होणार आहे. 

        तळागाळापर्यंत हे तंत्रज्ञान विकसित स्वरूपात जाणार आहे. स्त्री त्या तंत्रज्ञानाचा उपयोग आपल्या प्रगतीसाठी आणि कुटुंबाच्या प्रगतीसाठी करून घेणारच आहे. 

          पर्यायाने  स्त्री सामाजिक विकासाच्या या विकासामध्ये आपले योगदान योग्य पद्धतीने देत आहे. स्त्री देवीचे रूप आहे. स्त्री मातृत्वाची देण आहे. स्त्री आपुलकीची खाण आहे. स्त्री माऊली आहे.  स्त्री सामाजिक संरचना पुढे नेणारी आहे. 

(Alternatively, women are giving their contribution in the right way in this development of social development.  Stree is the form of Goddess.  A woman is gifted with motherhood.  A woman is a mine of affection.  The woman is Mauli.  A woman is a mover of the social structure.)

( There is no world without women.... There is no world without men.. Society has to accept this now.  Because nature has given equal rights to both.  It is a glorious history that due to some reasons the progress of women was hindered but now women are making their progress on their own initiative.  Step by step, woman has even brought the world closer to her hands.  A woman is a woman.  Whether she is ancient or modern or open-minded in the age of technology, she is a woman...!

 "Full of magic

 Full of faith

 full of dreams".❤)

         स्त्री शिवाय जग नाही.... पुरुषाशिवाय जग नाही...... हे आता समाजाला मान्य करावे लागेल. कारण निसर्गाने दोघांनाही समान अधिकार दिलेला आहे. काही कारणास्तव स्त्रियांच्या प्रगतीमध्ये अडथळा निर्माण झाला पण आता स्त्री स्वकर्तुत्वावर आपली प्रगती करत आहे हा गौरवशाली इतिहास आहे.                        पायऱ्या पायऱ्यांवर स्त्रीने अगदी आपल्या हातात जग जवळ केले आहे. स्त्री स्त्री आहे. ती प्राचीन असो आधुनिक असो वा तंत्रज्ञान युगातील खुला मुक्त विचाराची असो ती स्त्री आहे...! 

"मायेने भरलेली 

विश्वासाने फुललेली 

स्वप्नांनी भरलेली".❤

©️®️✍️सविता सूर्यकांता तुकाराम लोटे

       आपल्या येण्याची जाणीव आपल्या प्रतिक्रिया  होय. आपली प्रतिक्रिया कमेंट बॉक्समध्ये जरूर नोंदवा आणि लाईक आणि शेअर करायला विसरू नका .

       महिला दिनविशेष यासाठी लिहिलेला हा लेख आवडल्यास लाईक करा शेअर करा. कमेंट बॉक्समध्ये आपले मत आवर्जून लिहा. त्या मतांवरच माझ्या लिखाणाची देखणी चूक असल्यास माफी असावी. चुका सुद्धा कमेंट बॉक्समध्ये सांगा. त्या दुरुस्त केल्या जाते. तुमचे मत स्वातंत्र्य अंतिम असेल. धन्यवाद!!!!

-------------------------------------

 ©️®️✍️Savita Suryakanta Tukaram Lote

        Aware of your arrival, your reaction is yes.  Please leave your feedback in the comment box and don't forget to like and share.

       If you like this article written for Women's Day, please like it, share it and write your opinion in the comment box. If there is any mistake in my writing, then please forgive me. Also tell me the mistakes in the comment box and they will be corrected. Your freedom of opinion will be final.  Thank you...!!

-------------------------------------

# महिला दिन महिला दिन विशेष आंतरराष्ट्रीय महिला दिवस जागतिक महिला दिवस मराठी लेख मराठी कविता स्त्री विश्व स्त्रीचे योगदान स्त्रीच्या चालू घडामोडी तंत्रज्ञान युगातली स्त्री तंत्रज्ञानाच्या युगापर्यंत स्त्रीयत्त्वाचा प्रवास स्त्री शक्तीचा विजय महिला दिवस महिला दिनविशेष

Women's Day Women's Day Special International Women's Day World Women's Day Marathi Articles Marathi Poetry Women World Contribution of Women Current Affairs Women in the Age of Technology Journey of Feminism to the Age of Technology Victory of Women's Day Women's Day Women's Day Special.

💕💕💕💕💕💕💕💕💕💕💕💕💕💕